Even stilstaan bij wat was, wat is en wat komt, is een excellente manier om het nieuwe jaar te starten. Zo zorg je voor verbinding met jezelf en met anderen en verbinding tussen verleden, heden en een gewenste toekomst. Je denkt misschien spontaan aan een SWOT-analyse of de Start Stop Continue – methode? Nuttig en zeker waardevol. Maar wat ik hier wil voorstellen, is iets helemaal anders: een oefening gebaseerd op re-authoring. Je kan ze voor jezelf, met een collega of met het hele team doen.
Wat is re-authoring?
De term re-authoring komt van de Zuid-Afrikaanse Chené Swart en duidt op het feit dat we zelf mee ‘auteur’ zijn van alles wat ons overkomt, met name in de manier waarop we er betekenis aan geven. Als mens geven we immers voortdurend betekenis aan de gebeurtenissen in ons leven (dat was geslaagd, dat niet) en die weven we aaneen tot verhalen over onszelf, onze relaties (gemeenschap, organisatie) en de realiteit. Die verhalen leiden tot bepaalde conclusies en keuzes. Ze steunen echter op reeds aanwezige ideeën en overtuigingen, in onszelf of in onze cultuur. We noemen dit in re-authoring dominante verhalen omdat we deze verhalen zo vaak herhalen dat we ze voor waar aannemen. In re-authoring praktijken gaan we de relatie die we hebben met onze dominante verhalen onderzoeken en we gaan op zoek naar ‘alternatieve’ verhalen. Wanneer we onze blik richten op die momenten waarop het probleem-verhaal niet aanwezig is/was, worden nieuwe beelden en uiteindelijk verandering mogelijk.
Hoe kan je aan de slag?
Trek een paar uur tijd uit, nodig iedereen uit om zijn/haar smartphone of gsm uit te zetten. Maak het gezellig: zet koffie en thee, zorg voor koekjes. Kan je in een kring zitten, zonder tafels ertussen, of zijn er zetels? Ideaal. Je kan deze oefening ook alleen voor jezelf doen, maar in duo werkt het beter.
Kondig aan dat jullie vandaag eens iets helemaal anders gaan doen. Geen analyses, geen meningen vandaag. Eventueel kan je een kleine handeling stellen om ‘aan te komen’, zoals een korte meditatie of een spel dat je toelaat om samen te lachen.
Wat volgt is een oefening in aanwezigheid, in luisteren, in elkaars verhalen laten zijn en samen, in de interactie nieuwe betekenis te laten ontstaan.
Je schrijft een aantal vragen op een flipchart. Het zijn wat ongewone vragen waar de wenkbrauwen al eens van omhoog schieten. Dat is niet erg. De magie gebeurt als mensen wel gaan antwoorden. Iedereen antwoordt om beurt en neemt ruimschoots de tijd. Om de veiligheid te vergroten kan je dit in groepjes van 3 tot 4 mensen doen.
Hier komen de vragen
- Als je het afgelopen jaar op het werk zou vergelijken met een reis, op welke reis ben jij persoonlijk dan geweest vorig jaar? Van waar naar waar?
- Wat voor reis was dit voor jou? Hoe heb jij er mee vorm aan gegeven? Welke betekenis geef je zelf aan deze reis?
- Neem me mee naar één of enkele betekenisvolle momenten in 2022 die ons kunnen helpen om te begrijpen wat voor reis het was?
- Wie of wat heeft je vergezeld op deze reis (mensen, natuur, symbolen, objecten, muziek) en hoe heb je dit gezelschap ervaren?
- Hoe ben jij zelf veranderd in deze reis?
- Waar gaat de reis heen in dit jaar?
- Hoe wil je de reis verder zetten? Wat heb je daar voor nodig?
Neem voldoende tijd om op de verhalen in te gaan en ze ‘aan te dikken’. We zijn op zoek naar rijke, contradictorische, veelkleurige verhalen, zoals de ervaringen van mensen meestal zijn. Uit jullie dialoog ontstaan zeker en vast nieuwe betekenissen.
In een begeleide re-authoring sessie zetten we daarna nog een aantal stappen die deze praktijk verdiepen : we benoemen het dominante verhaal en ontleden hoe het werkt in het team, we geven elkaar geschenken, kiezen een gedeeld alternatief verhaal, doen het samen groeien en bepalen positie ten aanzien van het dominante en het alternatieve verhaal. Meestal vinden dit soort sessies plaats in groepen waar een bepaald probleemverhaal dominant is geworden. Voorbeelden: de moeilijke samenwerking in het team, gebrek aan eigenaarschap of zelfleiderschap, de negatieve sfeer ten aanzien van veranderingen, etc.
De Re-authoring benadering steunt op ideeën uit Narratieve Therapie, Kritische Pedagogie, Interpersoonlijke Neurobiologie en Dialogic Organisational Development. Lees het boek ‘Re-Authoring the world. The Narrative Lens and Practices for Organisations, Communities and Individuals’ van Chené Swart (Knowres Publishing).
Goed begrijpen en ervaren hoe dit werkt in een door mij begeleide re-authoring sessie in je team? Dat kan! Neem contact met me op.